z ostatniej chwili
UWAGA !!! Od 1 paździenika zmiana godzin pracy urzędu, PONIEDZIAŁEK, WTOREK, ŚRODA 7:30 - 15:30, CZWARTEK 10:00 - 18:00, PIĄTEK 7:00 - 15:00 W związku ze zmianą godzin otwarcia Urzędu zmianie ulegają godziny funkcjonowania KASY URZĘDU: WTOREK 8.00-12.00, ŚRODA 13.00-15.00, CZWARTEK 10.00-14.00
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej Rozumiem
Powiększ: A A A
A A A A A

Aktualności


DZIECKO POLSKIE W LATACH WOJNY I OKUPACJI HITLEROWSKIEJ 1939 – 1945

17/09/2010, dodał: Maciej Liberda czytano: 1839 razy

W dniach 16 – 17 września b.r. uczniowie z Zespołu Placówek Oświatowych w Kasinie Wielkiej mieli okazję skorzystać ze specyficznej lekcji historii. Z inicjatywy artysty – rzeźbiarza i plastyka – Stanisława Dobrowolskiego z Kasiny Wielkiej w sali obrad Urzędu Gminy Mszana Dolna zorganizowana została wystawa p.n. „DZIECKO POLSKIE W LATACH WOJNY I OKUPACJI HITLEROWSKIEJ 1939 – 1945”.

Przy tej okazji odbyło się spotkanie uczniów kasiniańskiej szkoły z artystą. Po powitaniu wszystkich zebranych przez gospodarza Gminy – Wójta Tadeusza Patalitę oraz krótkim wprowadzeniu do tematu przez Kingę Skowronek – nauczycielkę historii w ZPO Kasina Wielka młodzież gimnazjalna wysłuchała długich i bardzo interesujących wspomnień Stanisława Dobrowolskiego z czasów wojny. Oto ich fragment:
„Gdy miała wybuchnąć II wojna światowa miałem 12 lat. Niepokojącą atmosferę można było wszędzie widzieć i słyszeć. Zjawiają się pierwsi uciekinierzy. Ja jako jeszcze dziecko bez rodziców (zmarli wcześniej) martwiłem się sam o siebie. Miałem braci, którzy uciekli przed Niemcami, zostawiając swoje rodziny.
Niepokój narastał z każdym dniem a prasa (Kurier Polski), która docierała do Mszany Dolnej podawała, że jesteśmy zwarci i gotowi. Informowała, że pomoc militarną mamy zapewnioną ze strony Anglii i Francji.
Jest 1 września, od strony góry Śnieżnica w Kasinie Wielkiej słychać warkot samolotów. Wybiegłem w pole i ujrzałem bitwę powietrzną. Trzy niemieckie samoloty z czarnymi krzyżami ścigały polski samolot. Usłyszałem strzały. Koło góry Luboń Wielki ujrzałem błysk ognia na niebie. Dopiero po wyzwoleniu doszedłem do wniosku, że to polski samolot został strącony. Wszystko dzieje się szybko!
Od Nowego Sącza w kierunku Mszany jadą samochody z wojskiem (piechota). Słychać dudnienie dział. To toczą się zacięte walki koło Jordanowa i Naprawy. Wróg uderzył od strony słowackiej. W Kasinie Wielkiej KOP z Jabłonki Orawskiej i X Brygada Kawalerii (Ułani) zajmują stanowisko bojowe.
Opuszczamy wieś Słomkę graniczącą z Kasina Wielką. Żołnierze informują nas, że należy uciekać, bo wróg jest w miasteczku, czyli w Mszanie Dolnej. Jest wieczór. Z bratówkami i dziećmi jesteśmy w Wilczycach u znajomych. Od zagrożonego terenu ochrania nas góra Ćwilin. Rano przelatują pojedynczo samoloty zwiadowcze. Zaczęło się piekło! Drgają szyby okien! Niemiecka dywizja górska atakuje. Wybuchają liczne pożary. X Brygada Kawalerii Zmotoryzowanej oraz KOP spychają Niemców ku Mszanie, pozostawiając zabitych i rannych, którzy są zabierani przez sanitariuszy niemieckich.
3 września Niemcy są już w Kasinie Wielkiej! Wracamy od znajomych spod Ćwilina. Na drodze wielkie rzesze Niemców z ciężką bronią. Dochodzimy do swojej posiadłości w Słomce. Widok przerażający, okrutny! Z domów pozostały tylko kominy i dopalające się zgliszcza. Drewniane domy paliły się jak pochodnie! Cały nasz majątek spłonął. Tam gdzie była obora ujrzałem zwęglone zwłoki klaczy. Od tego miejsca w odległości 500m na leśnej polanie poległo 9 Ułanów.
Jestem autorem i wykonawcą pomników Pamięci Narodowej. Po upływie 50 lat zaprojektowałem i wykonałem na tej polanie pomnik uczczenia pamięci poległych. Jako pierwszy uczciłem pamięć Żołnierzy 24 Pułku, którzy polegli w bitwie na terenie Kasiny Wielkiej w 1939r. (Polana Mogiła). Drugi pomnik wykonałem dla pamięci pomordowanych i żywcem spalonych mieszkańców w 1943r. (Gruszowiec – przełęcz).
Przez kilka lat utrzymywałem kontakt z Kołem Ułanów 24 Pułku z Kraśnika Lubelskiego oraz z Kołem Ułanów w Londynie”.
Artysta w swojej wypowiedzi przestrzegał również młodzież: „Wojna to nie romantyczna sielanka. Wojna to łzy, cierpienie, śmierć! Niech wrzesień 1939r. będzie przestrogą dla następnych pokoleń Polaków. Niech każdy Polak zna historię swej Ojczyzny”.
Ilustrację tych wojennych przeżyć stanowiły fotosy pochodzące z opracowania „Zbrodnie hitlerowskie w Polsce” pod redakcją Stanisław Kania, Wydanym przez Radę Ochrony Pomników Walki i Męczeństwa, Główną Komisję Badania Zbrodni Hitlerowskich w Polsce, które pochodzą ze zbiorów Stanisława Dobrowolskiego.
Na pamiątkę tego spotkania oraz „ku przestrodze” młodego pokolenia artysta wręczył każdemu uczniowi folder z tekstem traktującym o męczeństwie dzieci podczas II wojny światowej. Młodzież odwdzięczyła się wiązanką kwiatów, pięknymi podziękowaniami oraz życzeniami dobrego zdrowia skierowanymi do rzeźbiarza z Kasiny Wielkiej.

 

zobacz zdjęcia


Magda Polańska